برعکس کردن و تغییر جهت دادن نمودار اکسل
همونطور که میدونیم رسم نمودار در اکسل، به کاربران این امکان را میدهد که دادههای خود را به صورت گرافیکی و تصویری نشان دهند و یکی از مهم ترین ابزارهای بصری سازی داده ها بشمار میاد. نمودارها در اکسل بسیار متنوع هستن و جزئیات خیلی زیادی دارن. و به قول اقای جان والکنباخ: رسم نمودار در اکسل کوه یخه، ی ذره از اون دیده میشه، ولی بخش اعظمش زیر آبه. ما هم در این مجموعه مقالات سعی میکنیم هر بار بخشی از این نکات رو پوشش بدیم. پس حتما مقالات قبلی اکسل پدیا در زمینه نمودار رو بخونید. در این مقاله سعی داریم راجع به تغییر جهت نمودار (چپ به راست کردن نمودار) در حالت های مختلف صحبت کنیم.
تغییر جهت نمودار در حالت ها مختلفی مورد استفاده قرار میگیره. اینکه محور عمودی برعکس باشه یا محور افقی، داده ها در محورها برعکس باشن و … همه این ها مواردی است از تغییر جهت محورهای نمودار ها در اکسل. در ادامه، ۳ حالت خیلی پرکاربرد در این خصوص رو بررسی میکنیم.
تغییر محور افقی از چپ به راست
فرض کنید نموداری رسم کردیم از مقادیر فروش در یک شرکت، به تفکیک ماه های مختلف، وقتی نمودار رو رسم میکنیم ماه ها بصورت پیشفرض از سمت چپ نمودار ظاهر میشن.
شکل ۱- نمودار بصورت چپ به راست (پیشفرض)
اما با توجه به اینکه ماه ها شمسی است و در فارسی از راست می نویسیم، ترجیحمون اینه که نمودار از سمت راست به چپ باشه و ماه ها از سمت راست در نمودار نمایش داده بشن. برای این کار کافیه روی محور افقی کلیک راست کنیم و Format Axis رو بزنیم. از منوی باز شده در سمت راست، تیک گزینه Categories in reverse order رو میزنیم. با این کار محور افقی انتخاب شده، از راست به چپ نمایش داده میشه. (شکل ۲)
شکل ۲- محور افقی راست به چپ
با این کار تونستیم محور افقی رو از چپ به راست، به راست به چپ تبدیل کنیم.
تغییر محور عمودی از پایین به بالا
حالا فرض کنید نموداری میله ای رسم کردیم از میزان پیشرفت یک سری فعالیت از یک پروژه (یا نموداری شبیه گانت چارت). وقتی بصورت پیشفرض نمودار میله ای رو رسم میکنیم، بصورت زیر رسم میشه.
شکل ۳- نمودار میله ای با محور عمودی پیشفرض
در این نوع نمودار، میخوایم داده ها از بالا به پایین نمایش داده بشن. یعنی فعالیت اول بیاد بالای بالا و فعالیت های بعدی در ادامه. برای این کار باید محور عمودی رو برعکس کنیم. پس روی محور عمودی کلیک راست میکینیم و از قسمت Format Axis و از تب Axis Option تیک گزینه Show values in reverse order رو میزنیم. در واقع روش هر دو حالت، مشابه همه فقط کافیه، محور صحیح رو انتخاب کنیم.(شکل ۴)
شکل ۴- نمودار میله ای با محور عمودی از بالا به پایین
نمایش دو محور عمودی برعکس هم در یک نمودار
فرض کنید دو سری داده داریم که میخوایم بصورت خطی یا نقطه ای در یک نمودار نشون بدیم. با این تفاوت که یک محور عمودی، از صفر تا صد و دیگری از صد تا صفر نمایش داده بشه. برای اینکه بتونیم ۲ تا محور عمودی در نمودار داشته باشیم مراحل زیر رو انجام میدیم:
- نمودار مورد نظر رو رسم میکنیم. یعنی داده ها رو انتخاب کرده و از قسمت inser chart نمودار مورد نظر رو انتخاب میکنیم. در اینجا نمودار خطی رو انتخاب کردیم. نمودار با یک محور عمودی رسم میشه.
شکل ۵- رسم نمودار خطی با یک محور عمودی
- حالا یکی از خط ها رو انتخاب میکنیم و کلیک راست کرده و رویFormat Data Series میزنیم. از منوی باز شده و از قسمت Series Options گزینه Secondary Axis رو انتخاب میکنیم.
- حالا باید یکی از این محورها رو انتخاب کنیم و برعکس کنیم. برای این ار روی محور عمودی کلیک میکنیم و طبق موارد گفته شده در حالت دوم این مقاله، گزینه Reverse رو میزنیم. با این کار نمودار به شکل زیر نمایش داده خواهد شد.
شکل ۶- نمایش دو محور عمودی و برعکس در یک نمودار
- حالا کافیه طبق خواستمون که میخوایم یکی صفر تا صد باشه و یکی صد تا صفر، محور سمت راست رو هم اصلاح کنیم که مقدارش از ۱۲۰ به ۱۰۰ تغییر کنه برای این کار کافیه روی محور عمودی سمت راست کلیک راست کنیم و از قسمت Format Axis/Axis Option مقدار min و max و حتی میزان فاصله ها رو مشخص کنیم.
شکل ۷- تنظیم کمترین و بیشترین مقدار محور عمودی
تا اینجا دو محور عمودی رو بصورت برعکس در یک نمودار نمایش دادیم. حالا ممکنه بخوایم که محور افقی رو بجای بالا، در پایین نمودار نمایش بدیم. یا اینکه محور افقی رو هم بالا و هم پایین نمایش بدیم. در واقع با انتخاب Secondary axis ما محور دوم رو هم برای عمودی و هم برای افقی فعال کرده ایم که تا الان تنظیمات محور عمودی دوم رو دیدیم. برای محور افقی دوم، یا تغییر تنظیمات اون باید بریم سراغ گزینه Horizontal Secondary Axis. برای این کار نمودار رو انتخاب میکنیم و از تب Design/ Add Chart Element روی گزینه Secondary Horizontal کلیک میکنیم.
شکل ۸- نمایش محور افقی دوم
با این کار دو محور افقی روی نمودار نمایش داده میشه که در نگاه اول هر دو بالای نمودار نمایش داده میشن.(شکل ۹)
شکل ۹- نمایش محور افقی دوم روی نمودار در بالای نمودار
حالا هم میتونیم تصمیم بگیریم که فقط یکیش نمایش داده بشه، یعنی همون حالت اول که فقط کافیه عدم نمایش رو انتخاب کنیم. یا اینکه تنظیم کنیم که یکی از محورهای افقی در پایین نمودار نمایش داده بشن. برای این کار کافیه که یکی از محورهای افقی رو کلیک کنیم و بعد از کلیک راست و انتخاب Format Axis از منوی سمت راست و از قسمت Label در قسمت Label Position با انتخاب Low/ High حالت دلخواه رو انتخاب کنیم.
شکل ۱۰- نمایش محور افقی دوم در پایین
در شکل ۱۰ مشاهده میکنید که حرف J در دو سری، تقریبا به یک نقطه رسیده، ۲۸ و ۷۲. چون دقیقت یک محور عمودی از بزرگ به کوچک و دیگری کوچک به بزرگ است. برای اینکه این نمودار بهتر نمایش داده بشه، تنظیمات گرافیکی رو مطابق با شکل ۱۱ اعمال کردیم، رنگ محورهای عمودی رو با توجه به رنگ خطوط تغییر دادیم و مقادیر رو از طریق لیبل روی نمودار نمایش دادیم. با این کار نمودار خوانا تر میشه. حالا در شکل ۱۱، به مقادیر نقطه J نکاه کنید، ۷۲ و ۲۸ در یک مکان مشاهده میشن.
شکل ۱۱- نمودار نهایی با دو محور عمودی مختلف
برای دیدن جزئیات بیشتر و نحوه اجرای همه این نکات حتما پیشنهاد میکنیم که ویدئو مربوط به این آموزش رو مشاهده کنید.
مشاهده ویدئو
در این قسمت ویدئو مربوط به تغییر جهت محور های نمودار مطرح شده در این مقاله رو ببینید
ویدئو این آموزش رو در کانال یوتوب هم میتونید مشاهده کنید